Λογοπαίγνια: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από Humor Literacy
Μετάβαση στην πλοήγηση Πήδηση στην αναζήτηση
(Νέα σελίδα με '{| cellspacing="5px" | style="border: 1px solid #6688AA; background-color:#ecf0f1; padding:1em;" class="plainlinks" width="75%" align="justify" | <div style="float:left...')
 
 
(4 ενδιάμεσες αναθεωρήσεις από τον ίδιο χρήστη δεν εμφανίζεται)
Γραμμή 4: Γραμμή 4:
   
 
Λογοπαίγνια έχουμε όταν ο/η ομιλητής/τρια επαναλαμβάνει (ή παραλλάσσει) πλήρως ή μερικώς στοιχεία που έχουν προηγηθεί στον λόγο του/της (π.χ. ήχους, συντακτικά σχήματα, σημασίες) ή λιγότερο ή περισσότερο παγιωμένες εκφράσεις που βρίσκονται σε ευρεία κυκλοφορία, με στόχο να τους προσδώσει διαφορετικό νόημα.
 
Λογοπαίγνια έχουμε όταν ο/η ομιλητής/τρια επαναλαμβάνει (ή παραλλάσσει) πλήρως ή μερικώς στοιχεία που έχουν προηγηθεί στον λόγο του/της (π.χ. ήχους, συντακτικά σχήματα, σημασίες) ή λιγότερο ή περισσότερο παγιωμένες εκφράσεις που βρίσκονται σε ευρεία κυκλοφορία, με στόχο να τους προσδώσει διαφορετικό νόημα.
  +
|}
 
 
  +
</div>
 
   
 
==Παραδείγματα==
 
==Παραδείγματα==
  +
1. Λογοπαίγνια που βασίζονται στην πολυσημία μίας λέξης
+
'''1. Λογοπαίγνια που βασίζονται στην πολυσημία μίας λέξης'''
 
 
 
- Ευριπίδη βγήκες χτες;
 
- Ευριπίδη βγήκες χτες;
  +
 
- Άσε κάτσαμε μέχρι αργά και τα πίναμε με τον Αισχύλο και με το Σοφοκλή
 
- Άσε κάτσαμε μέχρι αργά και τα πίναμε με τον Αισχύλο και με το Σοφοκλή
  +
 
- Πω ρε φίλε είστε τραγικοί!
 
- Πω ρε φίλε είστε τραγικοί!
   
 
(τραγικοί ποιητές / "για κλάματα")
 
(τραγικοί ποιητές / "για κλάματα")
   
2. Λογοπαίγνια που βασίζονται σε (πλήρη) ομόφωνα (λέξεις/εκφράσεις που ακούγονται το ίδιο)
+
'''2. Λογοπαίγνια που βασίζονται σε (πλήρη) ομόφωνα (λέξεις/εκφράσεις που ακούγονται το ίδιο)'''
   
 
- Τι κολόνια φοράς Ερμή;
 
- Τι κολόνια φοράς Ερμή;
  +
 
- Μπος
 
- Μπος
  +
 
- Εσύ Δία;
 
- Εσύ Δία;
  +
 
- Μπος κι εγώ.
 
- Μπος κι εγώ.
  +
 
- Εσύ Απόλλωνα;
 
- Εσύ Απόλλωνα;
  +
 
- Μπος
 
- Μπος
  +
 
- Όλοι Μπος! (/ Όλυμπος)
 
- Όλοι Μπος! (/ Όλυμπος)
   
  +
3. Λογοπαίγνια που βασίζονται σε μερική ομοφωνία (ακούγονται περίπου ίδια) ή ομοιοκαταληξία
+
'''3. Λογοπαίγνια που βασίζονται σε μερική ομοφωνία (ακούγονται περίπου ίδια) ή ομοιοκαταληξία'''
  +
 
(α)
 
(α)
  +
 
- Το κινητό αυτό έχει μικρή κάμερα και χωράει μόνο δύο τραγούδια
 
- Το κινητό αυτό έχει μικρή κάμερα και χωράει μόνο δύο τραγούδια
  +
 
- Το γνωστό καμερούλα μια σταλιά 2 Mp3 ( / καμαρούλα μια σταλιά δύο επί τρία)
 
- Το γνωστό καμερούλα μια σταλιά 2 Mp3 ( / καμαρούλα μια σταλιά δύο επί τρία)
  +
 
(β)
 
(β)
  +
  +
- Που πάνε οι ντελιβεράδες όταν πεθαίνουν;
  +
  +
- Στη γη της παραγγελίας (/επαγγελίας)
  +
  +
'''4. Συμφυρμοί (blends)'''
  +
  +
- Τι θα πάρουμε αν αναμείξουμε έναν που λέει μπούρδες με ένα καλαμάρι;
  +
  +
- Ένα σαχλαμάρι
  +
  +
'''5. Διακλαδωμένα μονοπάτια (garden path)'''
  +
  +
Σε τέτοια παραδείγματα, οι αναγνώστες-τριες/ακροατές-τριες οδηγούνται αρχικά σε μία λογική αλλά λανθασμένη ερμηνεία μιας πρότασης πριν την ολοκλήρωση του κειμένου (λανθασμένο "μονοπάτι"), την οποία ύστερα αναθεωρούν όταν ολοκληρώνεται η πρόσληψη του κειμένου (επιστροφή στο "σωστό μονοπάτι")
  +
  +
- Πήγα σπίτι πτώμα από τη δουλειά...αύριο θα το ξαναπάω πίσω γιατί μυρίζει
  +
  +
Το "λανθασμένο μονοπάτι"/λογική ερμηνεία είναι ότι το "πτώμα" αποτελεί μεταφορική έκφραση με την έννοια "κουρασμένος-η", ερμηνεία που ενισχύεται από την έκφραση "από τη δουλειά" (=αιτία της κούρασης). Η δεύτερη πρόταση όμως οδηγεί στην επανερμηνεία του "πτώμα" ως αντικειμένου του ρήματος "πήγα" και άρα ως κυριολεκτικής χρήσης της λέξης. Το χιούμορ δημιουργείται από την έκπληξη που προκαλεί αυτή η δεύτερη και εντελώς απίθανη ερμηνεία της έκφρασης "πτώμα από τη δουλειά"

Τελευταία αναθεώρηση της 23:00, 28 Αυγούστου 2018


Παραδείγματα

1. Λογοπαίγνια που βασίζονται στην πολυσημία μίας λέξης

- Ευριπίδη βγήκες χτες;

- Άσε κάτσαμε μέχρι αργά και τα πίναμε με τον Αισχύλο και με το Σοφοκλή

- Πω ρε φίλε είστε τραγικοί!

(τραγικοί ποιητές / "για κλάματα")

2. Λογοπαίγνια που βασίζονται σε (πλήρη) ομόφωνα (λέξεις/εκφράσεις που ακούγονται το ίδιο)

- Τι κολόνια φοράς Ερμή;

- Μπος

- Εσύ Δία;

- Μπος κι εγώ.

- Εσύ Απόλλωνα;

- Μπος

- Όλοι Μπος! (/ Όλυμπος)


3. Λογοπαίγνια που βασίζονται σε μερική ομοφωνία (ακούγονται περίπου ίδια) ή ομοιοκαταληξία

(α)

- Το κινητό αυτό έχει μικρή κάμερα και χωράει μόνο δύο τραγούδια

- Το γνωστό καμερούλα μια σταλιά 2 Mp3 ( / καμαρούλα μια σταλιά δύο επί τρία)

(β)

- Που πάνε οι ντελιβεράδες όταν πεθαίνουν;

- Στη γη της παραγγελίας (/επαγγελίας)

4. Συμφυρμοί (blends)

- Τι θα πάρουμε αν αναμείξουμε έναν που λέει μπούρδες με ένα καλαμάρι;

- Ένα σαχλαμάρι

5. Διακλαδωμένα μονοπάτια (garden path)

Σε τέτοια παραδείγματα, οι αναγνώστες-τριες/ακροατές-τριες οδηγούνται αρχικά σε μία λογική αλλά λανθασμένη ερμηνεία μιας πρότασης πριν την ολοκλήρωση του κειμένου (λανθασμένο "μονοπάτι"), την οποία ύστερα αναθεωρούν όταν ολοκληρώνεται η πρόσληψη του κειμένου (επιστροφή στο "σωστό μονοπάτι")

- Πήγα σπίτι πτώμα από τη δουλειά...αύριο θα το ξαναπάω πίσω γιατί μυρίζει

Το "λανθασμένο μονοπάτι"/λογική ερμηνεία είναι ότι το "πτώμα" αποτελεί μεταφορική έκφραση με την έννοια "κουρασμένος-η", ερμηνεία που ενισχύεται από την έκφραση "από τη δουλειά" (=αιτία της κούρασης). Η δεύτερη πρόταση όμως οδηγεί στην επανερμηνεία του "πτώμα" ως αντικειμένου του ρήματος "πήγα" και άρα ως κυριολεκτικής χρήσης της λέξης. Το χιούμορ δημιουργείται από την έκπληξη που προκαλεί αυτή η δεύτερη και εντελώς απίθανη ερμηνεία της έκφρασης "πτώμα από τη δουλειά"

  1. Δείτε το λήμμα "Συνθήματα, γκραφίτι και λογοπαίγνια" (συγγραφέας Β. Τσάκωνα) για περισσότερες λεπτομέρειες και παραδείγματα