Πετώντας

Κείμενο

Ο Αθηναίος, που βρέθηκε σε μια επαρχιακή πόλη, μπαίνει σ' ένα ταξί, δίνει τη διεύθυνση και ξεκινάνε. Ο ταξιτζής οδηγάει σχετικά αργά. - Καλά, κάνει ο Αθηναίος, έτσι πάτε εσείς εδώ; - Έτσι!, του λέει ο ταξιτζής. - Άσε, ρε φίλε! Στην Αθήνα τα ταξί πετάνε, πετάνε!, λέει επιτιμητικά ο Αθηναίος. Λίγο καιρό αργότερα ο επαρχιώτης ταξιτζής βρέθηκε στην Αθήνα. Σταματάει ένα ταξί και μπαίνει μέσα. - Πού πάμε, ρωτάει ο Αθηναίος συνάδελφός του. - Στην Πατησίων, απαντά ο επαρχιώτης. - Ποιο ύψος, ζητάει διευκρίνιση ο Αθηναίος. - Φιλαράκι, λέει ο επαρχιώτης, κόψ' τις μαλακίες και πήγαινε απ' το δρόμο!.

Σχόλια

Α) Δομικά & Γλωσσικά στοιχεία

Στο αφηγηματικό αυτό ανέκδοτο το χιούμορ προκαλείται από την ατάκα (punch line) του ανεκδότου ("κόψ' τις μαλακίες και πήγαινε απ' το δρόμο!"), η οποία βρίσκεται στο τέλος του κειμένου και συντελλεί στην επανερμηνεία του.

Β) Πολιτισμικές & Διακειμενικές αναφορές

Στο συγκεκριμένο πολιτισμικό πλαίσιο το χιούμορ πηγάζει από την άρση μιας σειράς προσδοκιών σχετικά με τις γνώσεις του επαρχιώτη ταξιτζή. Συγκεκριμένα, ο επαρχιώτης ταξιτζής αναμένεται να έχει αντιληφθεί το μεταφορικό τρόπο εκφοράς της φράσης "Στην Αθήνα τα ταξί πετάνε, πετάνε!" που του είπε ο Αθηναίος συνάδελφός του στην επαρχία, προκειμένου να τονίσει την υψηλή ταχύτητα που αναπτύσσουν στους δρόμους της Αθήνας τα ταξί. Ακόμη, αναμένεται να γνωρίζει τις πολλαπλές σημασίες και χρήσεις της λέξης 'ύψος' και συγκεκριμένα αυτή εν προκειμένω που αναφέρεται στον προσδιορισμό συγκεκριμένων σημείων μεγάλων οδών, όπως η Πατησίων. Αντί αυτού, ο επαρχιώτης παρουσιάζεται να πιστεύει ότι όντως τα ταξί στην πρωτεύουσα έχουν την ικανότητα να πετούν. Αυτό σε συνδυασμό με την άγνοια του γεγονότος ότι στις μεγάλες πόλεις η απόσταση ενός τόπου από ένα σημείο αφετηρίας μιας οδού προσδιορίζεται μέσω της έννοιας του ύψους της οδού, τον οδηγεί στη μη αναμενόμενη σκέψη ότι ο Αθηναίος συνάδελφός του είχε κατά νου να τον μεταφέρει διά του αέρος στο σημείο που του ζητήθηκε, όταν τον ρώτησε "σε ποιο ύψης της Πατησίων".

Γ) Ιδεολογία & Κριτική ανάγνωση

Μέσω των παραπάνω συνθηκών της ιστορίας, το παρόν ανέκδοτο στιγματίζει την κατηγορία των επαρχιωτών/ισσών ως ακαλλιέργητων και αδαών ανθρώπων, και διαιωνίζει την αρνητική στάση απέναντι στη συγκεκριμένη ομάδα ανθρώπων. Διά της στοχοποίησης του συγκεκριμένου επαρχιώτη στιγματίζονται όλα τα μέλη της συγκεκριμένης εθνοτικής κατηγορίας, τα οποία αντιμετωπίζονται υποτιμητικά, όταν επιχειρούν να ενταχθούν στο κυρίαρχο κοινωνικό πλαίσιο. Έτσι, ανέκδοτα όπως αυτό, τα οποία συνδέουν στερεοτυπικά και ουσιοκρατικά τους/τις επαρχιώτες/ισσες με το χαρακτηριστικό της ευήθειας και της μη εξοικειωσης με τις σύγχρονες τάσεις στο αστικό περιβάλλον, συντελλούν στη διάδοση του ρατσισμού και της απομόνωσης της συγκεκριμένης ομάδας, αναπαράγοντας παράλληλα την κυρίαρχη ιδεολογία περί εθνικής ομοιογένειας.